Kto może nabyć ziemię rolną w Polsce w świetle nowej ustawy o Kształtowaniu Ustroju Rolnego?
Co do zasady, nieruchomość rolną w Polsce możemy zakupić będąc rolnikiem indywidualnym. Po jej zakupie powierzchnia wszystkich posiadanych przez nas gruntów rolnych nie może przekroczyć powierzchni 300ha.
Ziemię rolną na wolnym rynku może nabyć każdy jeśli:
- nieruchomość rolna w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest na cele inne niż rolne,
- działka rolna ma powierzchnię mniejszą niż 1 ha,
- oferowana nieruchomość rolna o pow. do 1 ha w dniu wejścia w życie ustawy była zabudowana (tzw. siedlisko) i nie służy do prowadzenia gospodarstwa rolnego,
- co do nieruchomości, w dniu wejścia w życie ustawy została wydana ostateczna decyzja o warunkach zabudowy, w których nieruchomość została przeznaczona na cele inne niż rolne,
- jest to osoba bliska właścicielowi nieruchomości bez żadnych ograniczeń,
- jest to jednostka samorządu terytorialnego,
- w przypadku gdy kupuje Skarb Państwa,
- jeśli nabywcą jest Kościelna osoba prawna lub związek wyznaniowy.
Jeśli nie jesteśmy rolnikami indywidualnymi to aby nabyć nieruchomość rolną w Polsce musimy uzyskać zgodę Prezesa Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Zgoda taka będzie wydawana, jeśli:
- nie było chętnych na zakup wśród rolnikowi indywidualnych i innych uprawnionych,
- wskazany nabywca zagwarantuje że będzie prowadził gospodarstwo rolne
- w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych (do 300ha).
Nabywca będzie chciał utworzyć gospodarstwo rodzinne i zamieszkać w gminie, w której kupi nieruchomość. Dodatkowo trzeba wykazać, że:
- posiadamy kwalifikacje rolnicze albo jesteśmy w trakcie ich uzupełniania, w związku z przyznaniem dofinansowania ze środków UE,
- będziemy osobiście i prawidłowo prowadzili gospodarstwo rolne.
Prawo pierwokupu ziemi rolnej w świetle ustawy:
Prawo pierwokupu jest to prawo pierwszeństwa w zakupie, jeśli dotychczasowy właściciel zdecydował się sprzedać nieruchomość.
Osoby lub instytucje, które mają prawo pierwokupu muszą zostać zawiadomione przez właściciela o zamiarze sprzedaży. Umowa zawarta bez takiego zawiadomienia jest nieważna.
Prawo pierwokupu nieruchomości rolnych przysługuje:
- Dzierżawcy – jeśli jest on rolnikiem indywidualnym i posiada pisemną umowę z datą pewną (czyli poświadczoną urzędowo), którą wykonywał przez co najmniej 3 lata
i kupowana nieruchomość wchodzi w skład jego gospodarstwa rodzinnego, - Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa – jeśli nie ma uprawnionego dzierżawcy lub dzierżawca nie chce skorzystać z prawa pierwokupu.
Prawo pierwokupu nie przysługuje dla KOWRu, kiedy nabywającym nieruchomość rolną jest:
- Rolnik indywidualny mieszkający w gminie, na terenie której znajduje się nieruchomość lub w gminie sąsiedniej,
- Osoba bliska właścicielowi nieruchomości.
Wskazówki i porady dla kupujących:
- należy oglądać różne propozycje, również te droższe.
- warto złożyć swoją propozycję cenową, choćby była niższa od ceny ofertowej. W tym celu zgłaszamy się do agencji, aby złożyć na piśmie oświadczenie woli zakupu danej nieruchomości, uwzględniającą proponowaną przez nas cenę oraz warunki płatności. Oświadczenie to jest przekazywane właścicielowi nieruchomości. Często po przemyśleniu podejmuje on negocjacje lub wyraża zgodę na przedstawioną propozycję.
- jeśli zapadła decyzja o zakupie, jak najszybciej trzeba powiadomić o tym agencję. Od tego zależy, czy ktoś nas nie ubiegnie. Pamiętajmy, że jesteśmy nabywcami wtedy kiedy „kładziemy pieniądze na stół”.
- nie płacimy zadatku czy zaliczki bez umowy oraz obejrzenia dokumentów, którymi dysponuje agencja. Podpisanie umowy przedwstępnej powoduje zablokowanie oferty i wycofanie jej z bazy ofert
- przed umową należy sprawdzić w gminie, jakie jest przeznaczenie działki w planie zagospodarowania przestrzennego, a w szczególności, co zaplanowano w sąsiedztwie, może warsztat samochodowy, a może jakąś dokuczliwą działalność.
- dane o uzbrojeniu są przekazywane do biura na podstawie oświadczenia właściciela, który może w dobrej wierze przekazać nieprawdziwe informacje, np. o tym, że teren jest uzbrojony w sieć elektryczną, ale obok jest linia wysokiego napięcia i bez wybudowania transformatora nie ma mowy o podłączeniu się do sieci.
- teren uzbrojony oznacza, że istnieje możliwość wykonania przyłączy, wg oświadczenia sprzedającego, natomiast nie oznacza, że przyłącza są już wykonane.
- ponadto przed umową musimy sprawdzić w instytucjach branżowych, czy będzie możliwa zgoda na podłączenie się do sieci (wodociągowej, kanalizacyjnej, energetycznej itp.). To, że obok działki stoi transformator, wcale nie oznacza, że będziemy mogli wykonać przyłącze energetyczne.
- należy dokładnie obejrzeć działkę przed zakupem.
- musimy pamiętać o kosztach nabycia: prowizji agencji, podatku od czynności cywilno-prawnych, opłacie notarialnej i sądowej.